5 και 6.8.2024 Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Σύγκρουση

“CRASH ... forming”

Στο πλαίσιο του θεσμού "ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 2024"

Εθνική Λυρική Σκηνή - Υπουργείο Πολιτισμού

Σύγκρουση είναι η κατάσταση στην οποία εμπλέκονται άτομα ή ομάδες όταν υπάρχει διαφορά μεταξύ τους. Η διαφορά μπορεί να είναι πραγματική ή συμβολική και να πάρει τη μορφή πολιτισμικών και κοινωνικών κανόνων, στόχων και προσδοκιών, αξιών, ενδιαφερόντων, πεποιθήσεων, αντιλήψεων, απόψεων και συμφερόντων.

Η έννοια της σύγκρουσης είναι πολύσημη και πολυδιάστατη διότι αγκαλιάζει ένα μεγάλο αριθμό φαινομένων από το διάλογο, τη διαλεκτική σχέση, τη διαπραγμάτευση, την αλληλεπίδραση, τη διαφωνία, την απόκλιση, τη διαφορά, την αντίθεση, τον ανταγωνισμό, την αντιπαλότητα για να φτάσει στις πιο ακραίες της μορφές που είναι η διαφθορά, η βία, το πραξικόπημα, η δολοφονία και ο πόλεμος.

Η σύγκρουση συνήθως γίνεται αντιληπτή ως έχουσα καταστρεπτικές, επιζήμιες και επιβλαβείς συνέπειες για την κοινωνία, και οι άνθρωποι την αποφεύγουν. Ωστόσο, πολύ συχνά, έχει θετικά και δημιουργικά αποτελέσματα. Είναι η αιτία της αλλαγής και της καινοτομίας στο βαθμό που οδηγεί στην ανανέωση της κοινωνίας, στην αποφυγή της απολίθωσης και της καταστροφής της. Όπως λέει και η αποφθεγματική ρήση «Ομελέτα δεν γίνεται χωρίς να σπάσεις αυγά». Η σύγκρουση είναι υπαίτια της ανθρώπινης ύπαρξης, του πολιτισμού και της εξέλιξης.

Η σύγκρουση, που είναι αποτέλεσμα διαφορετικών αντιληπτικών συστημάτων ταξινόμησης της γνώσης, εμπλέκει κοινωνικές οντότητες. Από τη μία, η κυρίαρχη ομάδα που θεσπίζει και «επιβάλει» την κυρίαρχη κανονιστική γνώση/σκέψη και, από την άλλη, η πλειοψηφία του πληθυσμού που την ασπάζεται και την υιοθετεί. Στην ιστορία της ανθρωπότητας, υπήρχαν πάντα και οι διαφορετικοί. Αυτοί που τολμούσαν να φωνάξουν μέσα στο πλήθος, όπως ο μικρός του παραμυθιού, ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός! Οι αλλαγές συνήθως προέρχονται από τις μειονότητες, οι οποίες αμφισβητούν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και ανοίγουν σύγκρουση με την κυρίαρχη ομάδα/εξουσία, στοχεύοντας στην επιρροή του πληθυσμού και στην κοινωνική αλλαγή των αναπαραστάσεων και συμπεριφορών. Για να μπορέσει ένα μειονοτικό κοινωνικό υποκείμενο (άτομο ή ομάδα) να επηρεάσει, καταρχάς πρέπει να γίνει ορατό, στη συνέχεια να έχει λόγο και να προβάλει αντιπρόταση, την οποία θα υπερασπίζεται με συγχρονική (ενδο-ατομική ή/και ενδο-ομαδική συνοχή) και διαχρονική (σε όλα τα περιβάλλοντα και μέσα στο χρόνο) σταθερότητα. Η διαφορά μεταξύ της μειονοτικής αντιπρότασης και της κυρίαρχης άποψης που υιοθετείται από την

πλειοψηφία των ανθρώπων οδηγεί σε σύγκρουση. Η επεξεργασία και η διαχείριση αυτής της σύγκρουσης μπορεί να οδηγήσει είτε σε μηδενική αλλαγή είτε σε αρνητική (αντίσταση στο μειονοτικό μήνυμα) είτε, τέλος, στην θετική αλλαγή προς την κατεύθυνση της μειονοτικής πρότασης.

Η αναπηρία και το ανάπηρο σώμα είναι από μόνα τους ξένα, άγνωστα και γι αυτό συγκρουσιακά. Ο μέσος άνθρωπος δεν διαθέτει εκ των προτέρων τις γνωστικές κατηγορίες για να τα εντάξει, καθώς του είναι άγνωστη η αναπαράσταση όλου του φάσματος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας. Εδώ ακριβώς ξεκινάει η σύγκρουση. Το άγνωστο φοβίζει, απειλεί την συνοχή της ταυτότητας και δημιουργεί ρωγμή στο κυρίαρχο κανονιστικό περιβάλλον. Οι μειονοτικές αναπαραστάσεις, τα μειονοτικά γεγονότα και τα μειονοτικά κοινωνικά υποκείμενα πάντα καταδιώκονταν, δεν υπήρχαν, δεν συμμετείχαν στην παραγωγή των κοινών δρώμενων. Η ιστορία δεν τα έχει συμπεριλάβει, δεν έχει γίνει λόγος γι’ αυτά. Έχουν περιέλθει στην κοινωνική λήθη και, επομένως, είναι σαν να μην υπάρχουν. Στα μειονοτικά κοινωνικά υποκείμενα συμπεριλαμβάνονται και οι Ανάπηροι άνθρωποι, αόρατοι μέχρι πρόσφατα, ξεχασμένοι, ανύπαρκτοι, αποσιωπημένοι. Δηλώνουν παρόντες και γίνονται ενεργοί. Διαφωνούν σταθερά και ανοίγουν σύγκρουση με τις κυρίαρχες αντιλήψεις. Διεκδικούν συχνά το αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμά τους να είναι ορατοί και συμμετέχοντες, δρώντα κοινωνικά υποκείμενα.

Φαίνεται πως η DAGIPOLIDAGIPOLI DANCEDANCE CoCo, στα 20 χρόνια της ενεργής πορείας της έχει δημιουργήσει τη ρωγμή, που είναι προϋπόθεση για να φτάσουμε στην Κοινωνική αλλαγή. Η σύγκρουση είναι η αρχή και το μέσο για ν’ αλλάξουν οι άλλοι, να διαλυθούν τοξικές - αδιέξοδες σχέσεις, να εγκατασταθούν καινούργιες, δυναμικές, πρωτοπόρες και συμπεριληπτικές διαδράσεις.

Μέσα από τη σύγκρουση και την επεξεργασία της φθάνει η ώρα να επαναπροσδιορίσεις όχι απλώς το τι σημαίνει για σένα τέχνη, χορός, θέατρο, να επαναπροσδιορίσεις την ίδια τη ζωή σου, τον ίδιο σου τον εαυτό, τις σκέψεις, το συναίσθημα, τη σχέση σου με το σώμα, να επαναπροσδιορίσεις τη θέση σου απέναντι στην διαφορετικότητα του άλλου που σε κατακλύζει και τελικά σε καλεί να σταματήσεις πια να ορίζεις τον άλλον ως «διαφορετικό» με τη στερεοτυπική σημασία του όρου. Στο δια ταύτα η σύγκρουση προμηθεύει ένα μέσον με το οποίο τα προβλήματα εξωτερικεύονται και επιλύονται.

Στο έργο “CRASHCRASH backback”, θα αποτυπώσουμε την πορεία των 20 χρόνων συνεχούς και σταθερής παρουσίας της ομάδας, μιας πορείας ανατροπών και συγκρούσεων με την καθεστηκυία τάξη αντιλήψεων σε κοινωνικό επίπεδο και στο πεδίο της Τέχνης που μόνο αυτή μπορεί να απορροφήσει και να δώσει χώρο ισότιμα στα «στοιχεία» ολόκληρου του φάσματος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας και διαφορετικότητας.

Στο “CRASH back” θα ερευνήσουμε μέσα από τα δύο μοντέλα της σύγκρουσης (Λειτουργικό και Γενετικό), το διακύβευμα της σύγκρουσης:

•

Το Λειτουργικό μοντέλο που εκφράζει την κανονικότητα πρεσβεύοντας πως η σύγκρουση λειτουργεί ως «ασθένεια» πάνω σε ένα «υγιές και ικανό σώμα» που είναι το κυρίαρχο - κανονικό και απωθείται ή αποκρύπτεται…

•

Το Γενετικό μοντέλο που εκφράζει την διαφορετικότητα – ποικιλομορφία δημιουργώντας έναν αντι-κανόνα, μια κοινωνιο-γνωστική σύγκρουση που οφείλεται στην ενεργοποίηση διαφορετικών αναπαραστάσεων για το ίδιο αντικείμενο.

•

Την μορφή της σύγκρουσης που δημιουργείται και το τρόπο με τον οποίο θα γίνει η επεξεργασία της.

•

Τον τρόπο επίλυσης της σύγκρουσης: μηδενική και απόρριψη ή αποδοχή του εναλλακτικού μηνύματος.

Φαίνεται ότι το καινούργιο το νέο το διαφορετικό «αντικείμενο», που συνοδεύεται από μια κοινωνιογνωστική σύγκρουση, αφομοιώνεται μέσα από την διαδικασία της αντικειμενοποίησης και της επικέντρωσης (εγγραφή του καινούργιου, του αγνώστου σ’ ένα προϋπάρχον σύστημα οικείων εννοιών που τις ανανεώνει ή τις μεταλλάσσει).

Στόχος του έργου μας στο σύνολό του είναι να μετακινήσουμε τον θεατή από την βολική θέση του απλού παρατηρητή, να τον προβληματίσουμε και να τον παρακινήσουμε να συγκρουσθεί με τις προκαταλήψεις, τα στερεότυπα και τους «δαίμονές» του.

==.==

Σημαντικό να σημειώσουμε πως το έργο θα πληροί τις προδιαγραφές προσβασιμότητας ως προς τους χώρους αλλά και ως προς το περιεχόμενο (νοηματική διερμηνεία, υπέρτιτλους, ακουστική περιγραφή). Το έργο είναι σχεδιασμένο να παιχτεί σε υπαίθριους αλλά και κλειστούς χώρους. Μετά την λήξη του προγράμματος προγραμματίζουμε να συνεχίσουμε να το παρουσιάζουμε σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό σε συγκεκριμένους σταθμούς. 

Σύλληψη – χορογραφία: Γιώργος Χρηστάκης

Παραγωγή: DAGIPOLIDAGIPOLI DANCEDANCE CoCo

Σύλληψη, χορογραφία: Γιώργος Χρηστάκης

Πιάνο: Κώστας Λειβαδάς, Χρήστος Καρνάβας

Κιθάρα - φωνητικά: Αντριάνα Μπάμπαλη  

Τρομπέτα – πιάνο - απαγγελία: Γιάννης Μητάς

Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Καρακουλάκης

Μάσκες: Ήρα Μπράμη  

Χορεύουν: Brunetti Teresa, Bruno Giorgia, Calusso Marta, Ilagou Roy, Ricci Elena, Spolsino Rosanna, Chiara Rosati, Ελένη Κόντζιλα, Μαίρη Γιαννούλα, Τάνυα Βάσδαρη, Ελένη Σκουρτσίδη, Σωτήρης Ταχτσόγλου, Mario Sergio Bushi, Αναστάσης Κολοβός και Γιώργος Χρηστάκης